„KÓŁKO SZACHOWE” – innowacja programowo – metodyczna

  INNOWACJA  PEDAGOGICZNA

„KÓŁKO SZACHOWE”

     Data realizacji programu – rok szkolny 2022

Miejsce realizacji innowacji – Przedszkole Samorządowe nr.6 im. Wandy Chotomskiej

W Myślenicach

Opracowana przez: 

mgr. Paulina Suder, mgr. Małgorzata Bieda

Program zajęć „Kółko szachowe”  przeznaczony jest dla dzieci 5 i 6- letnich, jako rozszerzenie oferty przedszkola w trakcie zajęć popołudniowych. Jego głównym zamierzeniem jest nauczenie dzieci gry w szachy. 

„NAUCZCIE  DZIECI GRAĆ W SZACHY, A O ICH PRZYSZŁOŚĆ MOŻECIE BYĆ SPOKOJNI” Paul Mopsy.

CELE GŁÓWNE:

• Popularyzacja szachów, jako efektywnej formy rozwoju dzieci;
• Czerpanie przyjemności z gry, satysfakcji z wygranej oraz opanowanie negatywnych emocji w sytuacji przegranej;
• Wyłonienie szachistów;
• Przygotowanie dzieci do wzięcia udziału w rozgrywkach szachowych.

CELE SZCZEGÓŁOWE:

• Rozwijanie zainteresowań;
• Kształtowanie własnej osobowości: szacunku dla przeciwnika, cierpliwości, radości z wygranej, radzenia sonie z przegraną;
• Wyrabianie pamięci, koncentracji oraz wyobraźni wzrokowej;
• Rozwijanie myślenia logicznego;
• Wypracowanie konsekwencji oraz wytrwałości;,
• Rozwijanie twórczego potencjału;
• Doskonalenie umiejętności gry w szachy.

PRZEWIDYWANE OSIĄGNIĘCIA DZIECKA:

Dziecko:

• Bezbłędnie odnajduje na szachownicy określone pola, a także potrafi je nazwać i zapisać.

• Zna nazwy bierek, ich symbole, miejsce ustawienia, wartość i sposób, w jaki poruszają się po szachownicy.
• Posiada wiedzę w przypadku pionu o ich wyjątkowych właściwościach, np. bicia, bicia w przelocie, przemiany itd.
• Opanował wiedzę o podstawowych zasadach gry, takich jak: dotknięta idzie, mat kończy partię itp.
• Zna pojęcia takie jak: szach, pat, mat.
• Umie wykonać roszadę oraz zna zasady, kiedy nie może być wykonywana.
• Rozumie pojęcie „centrum”, umie opanować je pionkami, harmonijnie wyprowadza lekkie figury i zabezpiecza króla poprzez wykonanie roszady.
• Zauważa, kiedy jego bierki są atakowane i próbuje przeciwdziałać stratom przez odejście, obronę lub wymianę.
• Aktywnie szuka możliwości zdobycia bierek przeciwnika.
• Bezbłędnie matuje ciężkimi figurami.

FORMY I METODY PRACY:

Formy:

• Zespołowa;

Metoda:

• Przyswajania – metody podające- informacje, objaśnienia, opis przedmiotów, zjawisk i sytuacji (dziecko przyswaja sobie widzę przekazaną przez nauczycielkę).
• Odkrywania – metody poszukujące – rozwiązywanie przez uczniów problemów o charakterze praktycznym jak i teoretycznych, dyskusja, inspirowanie do samodzielnego myślenia (dziecko samo rozwiązuje problemy, nabywa nowe umiejętności),
• Przeżywania – metody eksponujące – sytuacje, dostarczające uczniom przeżyć emocjonalnych, pozwalające na formułowanie pewnych sądów;
• Działania – metody praktyczne – wiązanie informacji z działaniem praktycznym (dziecko w trakcie działania sprawdza wiadomości w praktyce),

Kółko szachowe odbywać się będą 1 raz w tygodniu i prowadzone będą w oparciu o powyższe metody. Dobór metod pracy pozostaje w ścisłym związku ze sformułowanymi przez pedagoga, prof. Wincentego Okonia, czterema drogami nauczania, które znajdują zastosowanie również w praktyce z dziećmi w przedszkolu.

TEMATY ZAJĘĆ LICZBA GODZIN

 1. Dawno, dawno temu…, czyli witajcie w Szachowej Krainie. – 2 godz.

   – Szachowe Królestwo – poznajemy szachownicę i jej cechy.

 2. Szachowe wojsko. – 5 godz.

   – Szachowe wojsko – król.

   – Szachowe wojsko – wieża.

   – Szachowe wojsko – goniec.

   – Szachowe wojsko – królowa, czyli hetman.

   – Szachowe wojsko – konik, czyli skoczek.

   – Szachowe wojsko – pionki.

   – Szachowe wojsko – zamek białych i zamek czarnych. Wyjściowe ustawienie figur.

3. Prawa Szachowej Krainy – 4 godz.

  – Prawa Szachowej Krainy – szach.

  – Prawa Szachowej Krainy – mat.

  – Prawa Szachowej Krainy – remis.

  – Prawa Szachowej Krainy – pat.

  – Prawa Szachowej Krainy – dotknięta rusza, postawiona stoi.

4. Szachowa magia – 3 godz.

  – Szachowa magia – roszada.

  – Szachowa magia – przemiana pionka.

  – Szachowa magia – bicie w przelocie.

1. Powtórzenie i utrwalenie wiadomości –2 godz.

1. Szachowa bitwa – 6 godz.

  – Szachowa bitwa – mat dwiema wieżami.

      – Szachowa bitwa – mat jedną wieżą.

      – Szachowa bitwa –jak ją dobrze zacząć?

      – Szachowa bitwa, – co to jest centrum?

      – Szachowa bitwa – wymiana i przewaga, wartość bierek.

      – Szachowa bitwa – do ataku! Plan gry.

      – Szachowa bitwa – widełki.

      – Szachowa bitwa – brońmy się!

1. Powtórzenie i utrwalenie wiadomości. – 2 godz.

1. Quizy i zadania szachowe – 5 godz.

UWAGI

Innowacja została opracowana tak, aby proponowane zajęcia sprawiały dzieciom przyjemność, rozwinęły wiele umiejętności wykorzystywanych przez człowieka w ciągu całego życia, nauczyły gry w szachy, pobudziły ich wyobraźnie, stymulują rozwój emocjonalny i intelektualny dziecka. Jednym słowem pozwala na rozwój twórczego potencjału dziecka, który drzemią w każdym z nich. Należy pamiętać, że zajęcia te mają być dla dzieci przede wszystkim przyjemnością i rozrywką.

EWALUACJA:

Poprzez ewaluację innowacji „Kółko szachowe” będzie można uzyskać informację na temat zainteresowań dzieci w kierunku gry w szachy oraz rozgrywki wewnątrz grupowe.

LITERATURA

1. „Gramy w szachy” Magdalena Zielińska, Warszawa 2010.
2. „Poradnik metodyczny” Polski Związek Szachowy, Warszawa 2016.
3. „Gramy w szachy” Ewa Przeździecka, Polski Związek Szachowy, Warszawa2015.